Kasten öldürme suçu, bir insanın, hukuka uygunluk nedeni olmaksızın kasıtlı bir davranışla başka bir insanı öldürmesi şeklinde meydana gelir. Bu suçun faili herkes olabilir. Suçun mağduru ise öldürülen kişidir. Destekten yoksun kaldıkları için öldürülen kişinin yakınları da suçtan zarar görenlerdir.
Kasten öldürme suçu Türk Ceza Kanunu madde 81’de düzenlenmiştir. İlgili maddeye göre suçun basit halinde suçu işleyen kişiye verilecek ceza müebbet hapis cezasıdır. İlgili kanun maddesi şöyle demektedir:
Kasten öldürme
Madde 81- (1) Bir insanı kasten öldüren kişi, müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.
Suçun Konusu
Suçun maddi konusu öldüren insandan yani failden başka biri olan kişidir. İnsan öldürme başka bir insanın hayatına son vermektir. Kasten öldürme suçu, yaşayan ve sağ doğmuş her birey aleyhine işlenebilen bir suç türüdür. Hukuken ana rahmindeki cenin insan olarak kabul edilmemektedir. Dolayısıyla, doğum öncesinde ceninin hayatına kasten son verilmesi, “Çocuk Düşürtme Suçu” olarak (TCK m.99) değerlendirilmektedir. Doğduktan sonra bebeğin yaşam şansı az olsa dahi, hayatına son verilmesi durumunda fail kasten öldürme suçundan cezalandırılmaktadır.
Bu suçu işleyen kişi, başka bir bireyin hayatına son vermelidir. Kişi kendi hayatına son verdiğinde, yani intihar ettiğinde, eğer intihar eylemine başka bir kişi müdahil olmuşsa, bu kişi kasten öldürme suçundan değil, (TCK madde 84) kapsamında “İntihara Yönlendirme” suçundan sorumlu tutulmaktadır.
Kasten öldürme suçu, toplumsal düzeni ve bireylerin en temel hakkı olan yaşam hakkını korumayı amaçlar. Bu nedenle cezası oldukça ağırdır. Toplumda caydırıcılık etkisi yaratmayı hedefler.
Fiil
Fiil, bir insanın diğer insanı öldürmesidir. Bu durum bir icra veya ihmal hareketi, bir netice ve nedensellik bağı olmak üzere üç unsur gerektirmektedir. Suç, serbest hareketli suçlar arasındadır. Netice bir kimsenin ölmesi hayatının son bulmasıdır. Ölümün meydana gelmesiyle suç tamamlanmış olur. Aynı zamanda belirtmek gerekir ki kasten öldürme suçuna teşebbüs de mümkündür.
Hukuka Aykırılık
Hukuka uygunluk nedeni varsa fiil suç olmaktan çıkar. Meşru savunma, zorunluluk hali, kanun hükmünü icra veya amirin emrini yerine getirme gibi hukuka uygunluk nedenleri bu suç açısından uygulama alanı bulacaktır.
Kusurluluk
Öldürme kasten olmalıdır. Kast failin yaptığı hareketi bilmesi ve ölüm neticesini istemiş olması veya bu neticenin gerçekleşmesine rıza göstermesi veya kayıtsız kalmasıdır. Kastı belirlemek zordur. Kişinin içinden geçenler her ne kadar bilinemese de dışa vuran iradesi, davranışları incelenerek bir sonuca ulaşılabilmektedir.
Kusurun yoğunluğu cezayı artıran bir nedendir. Mazeret nedenleri, hata, cebir ve şiddet, korkutma, tehdit gibi hususlar öldürme kastını ortadan kaldırmaktadır.
Kasten Öldürme Suçunun Cezası Nedir?
Kasten öldürme suçunun cezası müebbet hapis cezasıdır. Ancak cezayı hafifleten kanuni ve takdiri nedenler söz konusu olduğunda ceza indirilmektedir. Keza nitelikli hallerinde de fail ağırlaştırılmış müebbet cezası ile cezalandırılmaktadır.
Kasten Öldürme Suçunun Nitelikli Halleri (TCK Madde 82)
Kasten öldürme suçunda bazı durumlar, suçun daha ağır cezalarla karşılık bulmasına neden olur. Bu tür durumlara nitelikli haller denir. Aşağıda sıralanan hallerde mahkeme, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası vermektedir.
- Tasarlayarak öldürme,
- Canavarca hisle veya eziyet çektirerek öldürme,
- Yangın, su baskını, tahrip, batırma veya bombalama ya da nükleer, biyolojik veya kimyasal silah kullanmak suretiyle öldürme,
- Üstsoy veya altsoydan birine ya da eş, boşandığı eş veya kardeşe karşı öldürme,
- Çocuğa ya da beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı öldürme,
- Kadına karşı öldürme,
- Kişinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle öldürme,
- Bir suçu gizlemek, delillerini ortadan kaldırmak veya işlenmesini kolaylaştırmak ya da yakalanmamak amacıyla öldürme
- Bir suçu işleyememekten dolayı duyduğu infialle öldürme,
- Kan gütme saikiyle öldürme,
- Töre saikiyle öldürme.
İhmali Davranışla Kasten Öldürme Suçu (TCK Madde 83)
Kasten öldürme suçu sadece doğrudan bir fiille değil, ihmali bir davranışla da işlenebilmektedir. Bir kişinin, yasal veya sözleşmesel yükümlülüğünü yerine getirmemesi sonucu başkasının ölümüne neden olması durumunda, fail sorumlu tutulmaktadır. Ancak bu durumda, ihmali davranışın suç olarak kabul edilmesi için bazı şartlar bulunmaktadır:
- Kişinin kanun veya sözleşmeden kaynaklanan bir yükümlülüğü olmalıdır.
- Fail, önceki bir davranışıyla başkalarının hayatını tehlikeye atmış olmalıdır.
İhmali davranışla kasten öldürme suçunda, ceza genellikle doğrudan fiille işlenen öldürme suçuna göre daha hafiftir. Müebbet hapis cezası yerine 15-20 yıl hapis cezası uygulanır. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine 20-25 yıl hapis cezası uygulanmaktadır.
Kasten öldürme suçuna teşebbüs halinde kaç yıl ceza verilmektedir?
Kasten öldürmeye teşebbüs halinde faile verilecek olan ceza 9 yıl ile 15 yıl arasında olması muhtemeldir.
12 yaşından küçük çocuk kasten öldürme suçunu işlerse ceza alır mı?
Suçu işlediği sırada 12 yaşını doldurmamış olan kişinin ceza sorumluluğu bulunmamaktadır. 12 yaşından küçük olan çocuğa ceza kovuşturması yapılamaz ancak çocuklara özgü güvenlik tedbirleri uygulanabilmektedir.
Kasten öldürme suçunda görevli ve yetkili mahkeme neresidir?
Kasten öldürme suçunda görevli mahkeme Ağır Ceza Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise suçun işlendiği yerde bulunan mahkemedir.
Kasten öldürme suçu ne zaman dava zamanaşımına uğrar?
TCK’nın 66. maddesinde düzenlenen dava zamanaşımı, suçun işlenmesinden itibaren belirli bir süre içinde dava açılmaması ya da açılan davanın bu süre zarfında sonuçlandırılmaması durumunda devreye girer. Bu süreç, devletin cezalandırma yetkisinden vazgeçmesine ve ceza davasının düşmesine yol açar. Kasten öldürme suçunda, zamanaşımı süresi müebbet hapis cezası gerektirdiği için 25 yıl olarak belirlenmiştir. Suçun nitelikli halleri ise ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırıldığından, bu durumda zamanaşımı süresi 30 yıl olarak belirlenmiştir.
Daha detaylı bilgi almak için iletişime geçebilirsiniz. Bizimle iletişime geçmek için tıklayın.
